Inbreng Ank de Groot-Slagter Algemene Beschouwingen Begroting 2025

leestijd 5 minuten

In een week waarin we net bekomen zijn van de Amerikaanse verkiezingen, onrust in de wereld, waar vrede verder weg lijkt dan ooit, onrust in onze eigen regering, terwijl in Nederland de allergrootste vraag was of Johan Derksen weer aan tafel bij Vandaag Inside zou zitten, is het nu tijd voor de Alphense politiek.

De financiële druk die op onze gemeente rust, is mede het gevolg van het beleid van kabinet Rutte IV, waardoor onze gemeente veel minder geld krijgt. Wij worden geconfronteerd met bezuinigingen die onvermijdelijk leiden tot pijnlijke keuzes. Dit vraagt om een visie die verder gaat dan slechts bezuinigen: we moeten inzetten op een gerichte kerntakendiscussie.

Dit is belangrijk om te bepalen wat de gemeente werkelijk als kerntaak ziet en waar we op termijn vanaf kunnen stappen. Dit biedt ons een stevig kader voor de komende jaren en geeft ons de kans om keuzes te maken die écht bijdragen aan een solide, toekomstbestendige gemeente. En natuurlijk weet ik dat er over anderhalf jaar gemeenteraadsverkiezingen zijn en dat een nieuwe raad andere prioriteiten kan hebben, echter, de financiën zullen waarschijnlijk niet verbeteren.

Onze fractie vindt een aantal bezuinigingen zorgelijk. Dat gaat met name om het sociaal domein, maar ook andere zaken baren ons zorgen, zoals de communicatie met de burgers. Of een gemeentebrede e-tool een oplossing biedt, is de vraag. Mensen willen mensen spreken. Communicatie is niet alleen zenden, maar ook ontvangen.

Vraagtekens bij de bezuiniging op het baggeren. Het onderhoud van watergangen zorgt voor een goede afvoer van het hemelwater in het stedelijk gebied. Consequentie is dat baggerwerkzaamheden niet meer voldoende worden uitgevoerd.  Snijden we ons met zo’n bezuiniging niet gigantisch in de vingers, nu zware buien vaker lijken voor te komen?

Daarnaast horen we veel klachten over de staat van trottoirs, wegen en groenvoorzieningen. Als gemeente willen we zorgen voor een veilige en verzorgde openbare ruimte. Investeren in goed onderhoud is hierbij essentieel. Slecht onderhouden trottoirs vormen een gevaar voor ouderen, terwijl verwaarloosde groenvoorzieningen leiden tot ergernis en het aanzien van de gemeente schaden. We verzoeken daarom om deze zaken een hogere prioriteit te geven

Een aandachtspunt is al tijden de afvalverwerking. Zoals al eerder gesteld,  zijn wij een voorstander van nascheiding. Dit systeem heeft zich bewezen als een kostenefficiënte en effectieve methode.  Nascheiding zorgt ervoor dat de druk op bewoners afneemt om afval correct te scheiden, en het voorkomt vervuiling in de verschillende afvalstromen, waardoor we dus ook geen boetes meer krijgen. Ook het probleem van scheiding in de hoogbouw wordt hierdoor opgelost. We dringen er bij de wethouder op aan dit op korte termijn aan te pakken

Het sociaal domein wordt in de voorliggende stukken zwaar getroffen en dat betreuren wij. Terwijl zaken als Alphen Marketing, EDBA, PRET redelijk buiten schot blijven, hoewel daar best mogelijkheden waren, bezuinigen we wel op het erfgoedfonds. Dat is toch ook marketing. Wij blijven van mening dat we ook kritisch naar onze theatervoorzieningen moeten kijken. Met Castellum en het Parktheater hebben we twee theaters die geld kosten. Castellum verkopen blijft voor ons een optie. Goed onderwerp voor de kerntakendiscussie.

Besloten is tot 1 sporthal in de Bijlen. Er is echter nog geen geld voor het uitplaatsen van MAX. Wanneer denkt het college met een voorstel te komen?

Onze fractie is blij dat de bezuiniging op de kinderboerderij in het Bospark niet doorgaat. We hopen dat in combinatie met de restauratie van het oude gemeentehuis, waar we positief over zijn,  er in de toekomst iets moois kan ontstaan.

Binnen de jeugdzorg zijn de uitdagingen groot. Door te investeren in preventieve maatregelen kunnen we grotere problemen en duurdere ingrepen vermijden. Dat bleek ook zaterdag jl. tijdens de uitleg die we van Participe ontvingen. Juist op het gebied van preventie valt nog veel te winnen. Bij Participe werd gewezen op een nieuwe visie voor het sociaal domein, waar op dit moment binnen de gemeente aan gewerkt zou worden. Ik weet niet wat daarvan de stand van zaken is, maar het lijkt mij wel belangrijk dat die discussie met alle betrokken partijen gevoerd wordt. Daarbij werd ook aangegeven dat we niet alleen naar de jeugd moeten kijken, maar dat ook de senioren door de vergrijzing meer een beroep op hulp zullen doen.

Al eerder heb ik aangegeven dat de bezuinigingen op de huishoudelijke zorg een verkeerde keuze zijn. We hebben te maken met een vergrijzende bevolking en een doelstelling om mensen langer thuis te laten wonen. Huishoudelijke zorg is daarbij geen luxe, maar een basisvoorziening die essentieel is voor een veilige en gezonde thuissituatie. Het college denkt de bezuiniging te kunnen behalen omdat het de bedoeling is dat het abonnementstarief afgeschaft wordt per 1 januari 2026. Echter, de Raad van State heeft negatief geadviseerd en verder blijkt dat uit landelijk onderzoek dat de effecten waarschijnlijk minimaal zijn. Deze bezuiniging is dus waarschijnlijk sowieso niet haalbaar en ongewenst.

Wij vinden dat  Zwembad De Hoorn een zwembad moet blijven en geen veredeld gezondheidscentrum. Een mooi nieuw modern zwembad in samenwerking met Van der Valk zou wat ons betreft een prima initiatief zijn.

Tussen alle bezuinigingen door is er ineens wel geld voor een nieuw initiatief, t.w. de Alphenpas. Komend jaar wordt daar € 250.000,00 voor uitgetrokken en de jaren daarop zelfs € 500.000,00. Hoe en wat met deze pas is nog onduidelijk, maar de pas mag niet stigmatiserend zijn en is dus voor iedereen. Ik heb deze pas al eerder symboolpolitiek genoemd. Heel veel bezuinigingen in het sociaal domein, maar wel een pas invoeren, waarvan de uitvoering en de kosten nog onzeker zijn. Laten we dit geld maar gebruiken voor initiatieven die wel zoden aan de dijk zetten.

Wat de OZB betreft, erkennen we dat de gemeente inkomsten nodig heeft, maar dit moet wel binnen de perken blijven. We ondersteunen een beperkte stijging van de lokale lasten, maar willen voorkomen dat deze onnodig drukken op onze inwoners. Het zal u niet verbazen dat we het voorstel om het gratis parkeren af te schaffen een goede zaak vinden. Wel een waarschuwing dat er een grens zit aan het blijven verhogen van de normale parkeertarieven.

Tenslotte willen we dat de organisatie goed kijkt naar de eigen organisatie en de inzet van externe inhuur. Hoewel dit soms noodzakelijk is, kunnen we kosten besparen door meer kennis intern te ontwikkelen en langdurige samenwerkingen aan te gaan. Hierdoor verbeteren we niet alleen de kostenstructuur, maar versterken we ook de eigen organisatie.

We blijven er vanuit gaan dat de kosten van opvang van vluchtelingen uit de Oeikraine en in het AZC volledig door het Rijk worden betaald en niet ten laste van de Alphense begroting gaan komen.

En voor wat onszelf betreft: er kan echt bezuinigd worden op het heiweekend. Gewoon in Alphen blijven, goed voor de Alphense economie en dan kunnen we bruidsparen de pen waarmee ze tekenen, cadeau blijven doen en hoeven daar niet op te bezuinigen.

Afsluiting

Voorzitter, gelukkig gaan er ondanks de bezuinigingen binnen deze gemeente heel veel dingen goed, al staan we in de huidige financiële situatie  voor lastige keuzes, maar ze zijn niet onmogelijk. Alphen aan den Rijn is geen Blokker of Stella, maar heeft best nog het nodige vet op de botten. Wij moeten daar alleen verstandig mee omgaan en daar wens ik ons allen de nodige wijsheid bij toe.