Archief 2011: Fusie Alphen en Grondexploiaties NE

Juni

Herindeling / fusie Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude

Inbreng Paul de Hoog tijdens de laatste raadsvergadering

Voorzitter

Op dit ogenblik zetten waarschijnlijk in heel Nederland mensen hun huis te koop met maar één idee, verhuizen naar ABR. Dat kan niet anders na het lezen van de reclamefolder die wij strategische visie dan wel herindelingontwerp noemen. Een folder die mij deed terugdenken aan de hoogtijdagen van verkopers van woekerpolissen en we weten hoe het daarmee is afgelopen.

Dit hele proces kenmerkt zich door tunnelvisie, doelredeneringen en het minimaliseren van de inspraak en betrokkenheid van burgers en raden.

Recent voorbeeld hiervan is de termijn waarop wij de stukken ontvingen, en waarop wij daarop moesten reageren.

Alles is er op gericht dat wij ons mond zoveel houden en dienen als legitimatie voor de door de bestuurders ingezette koers. Ook deze bijeenkomst dient slechts dat doel. In het herindelingontwerp staat immers al dat het is vastgesteld op 30 juni, dus de discussie doet er niet meer toe.

Telkens is de boodschap: u krijgt nog alle kansen, dat wordt uitgewerkt in een later stadium, er is nog niets definitief, etc. Gaat u dus vooral rustig slapen. salamitactiek noemen we dat.

Een bewuste strategie, die ook blijkt uit de correspondentie van ambtenaren en bestuurders. De mail over de instructie voor de bewonersbijeenkomst leek wel een instructie voor callcenter medewerkers en vorige week nog een mail van een ambtenaar namens de burgemeester waarin nogal economisch met de waarheid werd omgesprongen en alles wat niet in paste in het straatje zorgvuldig werd genegeerd.

Tijd om eens terug te kijken. Hoe zijn wij ook al weer begonnen voorzitter?

De provincie kwam met dreigementen. Als wij niet gedwongen vrijwillig een fusie ter  hand zouden nemen dan zou de provincie het heft in handen nemen en stonden wij buitenspel.

Wij hebben toen het initiatief aan ons zelf gehouden. Het standpunt was altijd Alphen heeft geen behoefte aan een fusie maar wil wel welwillend naar verzoeken van buurgemeenten kijken als die de grote broer nodig hebben. Er is een onderzoek gedaan en uit dat eerste rapport bleek ook dat de Alphense voorkeur lag bij zelfstandig blijven en er geen noodzaak voor ons was tot fusie.

Toen is al snel het wegpoetsen van deze onwelgevallige conclusie begonnen.

Inmiddels is er, anders dan onze bestuurders en ambtenaren ons willen doen geloven wel degelijk wat veranderd. Rijk en provincie zijn het eens over het feit dat fusies alleen aan de orde kunnen zijn op initiatief van gemeenten. Logisch zou dus zijn om terug te gaan naar het begin, maar nee er wordt onverminderd doorgedramd. Is het tunnelvisie, zijn het verborgen agenda’s en opdrachten van bestuurders?

Wij moeten nu ja zeggen op basis van een ontwerp dat geen enkele duidelijkheid geven over de daadwerkelijke gevolgen van de fusie behalve dat de lasten voor de inwoners van Alphen gaan stijgen (p. 8 van de scan) en dat er meer en duurdere ambtenaren zullen komen. Ernst en Young is ingehuurd om naar financiële risico’s te kijken en geeft aan dat zij geen oordeel geeft over het realiteitsgehalte van de aannames.

De eerste 18 pagina’s van het stuk is zoals gezegd een reclamefolder.  Daarna wordt gesteld dat de meerwaarde ligt in een aantrekkelijk vestigingsklimaat, de gemeente als een sterke partner en versterking van de dienstverlening. De vraag is heeft Alphen dat nodig tov de huidige situatie en is een fusie daarvoor het meest aangewezen middel is.

Een ander punt dat pleit voor een fusie is de conclusie  dat er onvoldoende professioneel bestuur is in de gemeenten (p.21 van het ontwerp). Een oud stokpaardje van onze CvK. Fusie dus om een functioneringsprobleem op te lossen. Een beetje een heel duur paardenmiddel wellicht?

In een grotere gemeente met vele kernen wordt communicatie van nog groter belang .  We houden ons hart vast wat dat betreft. Communicatie is in de afgelopen 8 jaar  al nooit het sterke punt geweest van het college. Dat blijkt  ook nu weer uit de geringe belangstelling voor de inspraak en de wijze waarop daarmee omgegaan wordt. Vooral als legitimatie voor de ingezette koers.

Voorzitter, deze doordrammende overheid doet ons weer beseffen dat er weinig is veranderd sinds 1860 toen Multatuli het motto schreef bij zijn Max Havelaar, dat ten onrechte bekend is geworden als  Barbertje moet hangen. De colleges houden strak vast aan de uitkomst ook al zijn de uitgangspunten waarop ze die baseerden 180 graden gedraaid.

Juni

Bijdrage van de Fracties van Nieuw Elan, Alphen 1, Beter Alphen en Trots voor het raadsdebat van donderdag 26 mei 2011 over Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2011

Gerard van As van NIeuw Elan heeft mede namens Alphen 1 het woord gevoerd over het Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2011. Gezien zijn deskundigheid leek het een aantal opppositiepartijen verstandig dit onderwerp door Gerard van As te laten behandelen.

We zijn akkoord gegaan met het raadsvoorstel, met dien verstande dat de wethouder de toezegging heeft gedaan in een commissievergadering nog dieper op dit (moeilijke) onderwerp in te gaan en eventuele verbeteringen/wijzigingen uit die commissievergadering mee te zullen nemen.

Ank de Groot-Slagter

Bijdrage van de Fracties van Nieuw Elan, Alphen 1, Beter Alphen en Trots voor het raadsdebat van donderdag 26 mei 2011 over Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2011.

Meneer de Voorzitter,

Namens de fracties van Nieuw Elan, Alphen 1, Beter Alphen en Trots, willen wij met u en het College het debat aangaan over het Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2011.

Algemeen

In de samengestelde gemeentelijke grondexploitatie per 1 januari 2011 gaat u uit van een negatieve netto contante waarde (NCW) van € 47,3 mln.; dit is ten opzichte van 1 januari 2010 een toename van ca € 16 mln. Deze negatieve contante waarde wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de verliesgevende complexen Stationsomgeving, Steekterpoort 1, Rijnhaven Oost en Stadshart Hoge en Lage Zijde. Conform de financiële voorschriften vanuit het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) heeft u in de meerjarenbegroting een totale voorziening van € 86 mln. getroffen om het verwachte tekort op de grondexploitaties (NCW) af te dekken, zodat er per saldo nog een positief incidenteel resultaat overblijft van € 38,7 mln.

Bij deze berekening bent u uitgegaan van jaarlijkse grondverkopen voor woningbouw en bedrijfsterrein.

In de Notitie Risicomanagement bij grondexploitaties van 13 februari 2009, is aangegeven dat in de loop van de ontwikkeling van het risicomanagement de raad heeft besloten om een uitgebreide inventarisatie en kwantificering van risico’s achterwege te laten en te werken met de zgn. weerstandnorm. In het MPG 2011 is uw College teruggevallen op deze oude beleidslijn door het niveau van de risicoreserve te bepalen op de veronderstelling dat alle opbrengsten 1 jaar vertraging oplopen. Dit is volgens ons geen goede grondslag en geeft een onzuiver beeld.

Aangezien ook onze gemeente onderhevig is aan de gevolgen van de recessie, zal de gronduitgifte voor zowel woningbouw als die voor bedrijfsterrein meer vertraging oplopen dan 1 jaar.

Door specifieke risico’s te identificeren dus prioriteren en kwantificeren kan het systeem voor de individuele projecten transparanter worden en zorgen voor een betere onderbouwing van de financiële dekking; dit wordt voor onze gemeente geadviseerd in het rapport van Ernst & Young over de financiële risico’s en beheerplannen van de drie te fuseren gemeenten.

Gaarne uw zienswijze in dezen?

Hoewel u m.b.t. de berekening van de netto contante waarde van de grondexploitaties al rekening heeft gehouden met bijgestelde uitgangspunten en parameters, t.w. rente gelijk aan de interne rekenrente van 4 %, een prijsstijging van de kosten van 2,7 % en een prijsstijging van de opbrengsten van 1,5 % betekent dit per saldo wel een achteruitgang van het te behalen resultaat. Daarnaast hebt u als uitgangspunten de plankosten bepaalt op 27 % en onvoorzien geraamd op 5 t/m 15 %. Wij vragen ons af of de door u genomen maatregelen wel adequaat zijn?

Volgens ons zullen alle zeilen moeten worden bijgezet om tot een betere kostenbeheersing en –besparing te komen. Wij denken hierbij aan het nemen van extra maatregelen zoals:

1. een strikte beheersing en vermindering van de plankosten door de grootte van het ambtelijke apparaat af te stemmen op het huidige (gemiddelde) takenpakket en hiermee de overhead in de diverse grondexploitaties terug te brengen;
2. geen werkzaamheden op het gebied van planvoorbereiding en civieltechnische werken op voorhand uit te voeren, voordat duidelijk is, dat bepaalde plannen daadwerkelijk doorgaan en de betreffende grond zal worden afgenomen; dus eerst overeenstemming met een afnameverplichting vastleggen;
3. Aanpassing van de programma’s voor uitgifte van bedrijfsterrein aan de realiteit d.w.z. werkelijke vraag; de vestiging van een Factory Outlet Centre is inmiddels achterhaald en 25.000 m² BVO kantoorruimte aan de Kerk en Zanen Zijde van het Station lijkt ons momenteel nou ook niet realistisch.

Resumerend vragen wij van u hoe u tegen de door ons voorgestelde maatregelen aankijkt?

Met betrekking tot de positie van de diverse reserves en subreserves, zijn wij van mening dat deze zoveel mogelijk moeten worden samengevoegd tot en beperkt aantal reserves; er zijn momenteel teveel soorten reserves ingesteld. Dit geeft een verwarrend beeld over de feitelijke situatie van het vermogen behaald door de grondexploitaties.

Dan willen wij nog een aantal opmerkingen maken m.b.t. een aantal grondexploitaties, t.w.:

1. Stationsomgeving

Op eindwaardeberekening 2036 wordt er een tekort berekend van ca € 27 mln.

Omdat deze looptijd wel heel erg lang is, vragen wij ons af waarom het College geen goede marktpartijen aanzoekt, die met een totaalplan willen komen om dit gebied (eventueel gefaseerd) aantrekkelijk in te vullen. Wij denken dan aan een Belegger/Ontwikkelaar van enige allure, die bewezen heeft dat zij dergelijke grote projecten aankan. Juist de Stationskant nabij de Prins Bernhardlaan verdient een stedenbouwkundige invulling, waar een gemengde functie van wonen (zoals appartementen, jongeren- en studentenhuisvesting), werken (zakelijke dienstverlening), en sociale- en educatieve (onderwijs) functies goed kunnen samengaan.

2. Steekterpoort 1

Ook hier is er op eindwaarde 2031 een tekort berekend van ca € 30 mln. Wij vinden het nog steeds een gemiste kans vinden, dat Hoogvliet onze gemeente verlaat; dit bericht was overigens al officieel bekend, terwijl wethouder Hoekstra nog in de waan verkeerde dat hij nog in gesprek was. Wij hopen dat er niet weer een dergelijke inschattingsfout wordt gemaakt en dat er bij het bedrijf van Zeeman Textiel, dat eveneens een grote uitbreiding voor ogen heeft, tijdig wordt ingespeeld op de uitbreiding van dit bedrijf.

3. Stadshart Hoge Zijde

Op de eindwaarde 2015 is hier een tekort berekend van € 11,2 mln. Aangezien het hier een realisatietermijn betreft van ruim 4 jaar, terwijl ook de plannen rondom aan de Hoge Zijde waaronder de oude Bonifaciusschool stagneren, vragen wij ons af hoe het College denkt de geraamde grondopbrengsten binnen deze termijn te realiseren? Wij vragen ons af voor welke gronden en/of objecten dermate opbrengsten kunnen worden verkregen, dat dit tekort kan worden afgedekt?

4. Stadshart Lage Zijde

Op eindwaarde 2018 wordt hier een tekort berekend van ca € 70 mln. In de raadsvergadering van oktober 2010 werd in verband met het afhaken van MAB, door de toenmalige wethouder Groen in’t Wout verteld, dat de projectontwikkelaars in de rij stonden om de ontwikkeling van de lage Zijde te klaren en dat hij hierop voor het einde van het jaar terug zou komen. Wij hebben hem toen uitgedaagd en gevraagd of hij voor het einde van dat jaar bekend kon maken welke partij dit dan wel zou gaan doen? Helaas is hij hier niet aan toe gekomen, omdat hij zijn ontslag had ingediend!

Inmiddels zijn wij weer een half jaar, maar eigenlijk een jaar verder, want MAB had al in juni/juli 2010 om financiële reden afgehaakt, omdat de door de gemeente gehanteerde grondprijzen voor zowel de woningen als de winkels te hoog waren en hierover niet viel te onderhandelen. De gemeenteraad wist overigens van niets!

De betreffende portefeuille Stadhart is overgenomen door wethouder Lyczak, die ons ook na de betreffende raadscommissievergadering van 10 februari jl. nog steeds in het ongewisse laat. Wel is ons duidelijk geworden dat de tekorten aan de Lage Zijde alleen maar toenemen; enerzijds door de te dure verwervingen en anderzijds door de aanleg van peperdure parkeervoorzieningen waarmee in de exploitatie geen rekening is gehouden.

Onze vragen aan het College zijn:

1. Wat is de huidige stand van zaken rondom de resterende verwervingen?
2. Is er al een nieuwe Ontwikkelaar/Belegger gevonden om de Lage Zijde uit te voeren? Zo ja, wie?
3. Gaan wij eerst een Cultuurhuis bouwen en daarna pas een parkeergarage aanleggen op het Thorbeckeplein? Hoe logisch is dit?
4. Wat is de stand van zaken m.b.t. de verwerving van het Fortisgebouw?
5. Hoe staat het met de woningbouwplannen van Wonen Centraal? Of zijn deze ook in de ijskast gezet?
6. Hoe denkt u de verpaupering tegen te gaan van dit gebied richting Hooftstraat?

Tot zover onze bijdrage in eerste instantie.

Namens de gezamenlijke Fracties

Gerard van As

Gerard van As van NIeuw Elan heeft mede namens Alphen 1 het woord gevoerd over het Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2011. Gezien zijn deskundigheid leek het een aantal opppositiepartijen verstandig dit onderwerp door Gerard van As te laten behandelen. 

We zijn akkoord gegaan met het raadsvoorstel, met dien verstande dat de wethouder de toezegging heeft gedaan in een commissievergadering nog dieper op dit (moeilijke) onderwerp in te gaan en eventuele verbeteringen/wijzigingen uit die commissievergadering mee te zullen nemen. 

Ank de Groot-Slagter